In mijn vorige post besprak ik de voor- en nadelen van uitgeven via een POD-uitgever. Mijn conclusie was dat je een professioneel gedrukt boek op de markt brengt, maar dat je met Printing on demand over het algemeen niet het grote publiek bereikt vanwege de hoge productiekosten en daardoor hoge verkoopprijs. Toch bestaat er een succesverhaal, een printing on demand bestseller, dat de moeite waard is om eens onder de loep te nemen.
Vijftig tinten grijs: van printing on demand naar internationale bestseller
Of je nou van de erotische trilogie houdt of niet, we kunnen niet ontkennen dat E.L. James er een succes van heeft gemaakt. Wat veel mensen niet weten, is dat daar heel wat aan vooraf ging. Erika Leonard begon namelijk ooit op een fanfictie website voor de Twilight reeks. Ik zal binnenkort een uitgebreider blog posten over wat fanfictie precies is en wat die wondere wereld allemaal te bieden heeft, maar het komt erop neer dat je voortborduurt op een bestaand verhaal van een andere auteur. Dus stel dat ik Harry Potter fanfictie zou schrijven, dan schrijf ik zelf een verhaal met Harry Potter als hoofdpersoon. Ik leen Harry Potter dus van Rowling. Een ander scenario kan zijn dat ik mijn eigen personages toe laat treden tot Hogwarts. In dat geval leen ik Rowlings wereld die zij creëert in haar boeken.
Waarom verwijderde E.L. James haar fanfictie?
James schreef fanfictie over de populaire Twilightserie. Ze leende de personages Bella en Edward van Stephenie Meyer en schreef onder de naam Snowqueen Icedragon de meest hete passages. Andere fans hadden daar de nodige kritiek op, want seks is nogal een dingetje tussen de originele Bella en Edward. Edward is namelijk een vampier en door zijn bloeddorstige aard is het (bijna) onmogelijk om in Bella te zitten. Daarbij is hij ook wat hardhandig omdat vampiers super sterk zijn en hij vindt het heel moeilijk om zich in te houden als hij opgewonden raakt van de knappe Bella.
Dus E.L. James pakte haar boeltje op, verwijderde de fanfictie van de site en plaatste haar erotisch verhaal op haar eigen website.
Master of the universe
Van de wettelijke plagiaatregels mag je echter niet zomaar personages lenen en daar verhalen over publiceren op je eigen website. Dus E.L. James paste de namen van de personages aan naar Anastacia Steele en Christian Grey. Christian was echter geen vampier meer, maar een extreem rijke zakenman in Seattle en Anastacia was een student die hem kwam interviewen waardoor de vonk oversloeg. Probleem opgelost, want deze personages lijken nog amper op Bella Swan en Edward Cullen. Het enige wat de twee koppels met elkaar gemeen hebben, is dat ze heimelijk naar elkaar verlangen.
Het verhaal over Anastacia en Christian droeg oorspronkelijk de titel ‘Master of the universe’. Uiteindelijk besloot E.L. James dit verhaal op te splitsen in drie delen die we vandaag de dag kennen als: ‘Fifty Shades of Grey’, ‘Fifty shades darker’ en ‘Fifty shades freed’. Ze haalde Master of the universe van haar website en ging met een kleine Australische printing on demand uitgever in zee: The Writers’ Coffee Shop. In mei 2011 kwam Fifty Shades uit. Deze was te krijgen als paperback via het POD concept, maar was ook verkrijgbaar als e-book. Die laatste is natuurlijk een stuk aantrekkelijker, want daarmee heb je geen last van de hoge productiekosten van POD waar ik eerder over schreef.
Het gat in de markt
Het succes van Fifty Shades zit hem in de dynamiek tussen Anastacia en Christian en de zeer erotische scenes. Blijkbaar was dat een gat in de markt, waarvan niemand helemaal door had dat het er was en de e-books werden daarom snel opgepikt door boekenblogs maar ook Amerikaanse media. Omdat het boek de tongen los maakten, bogen ook veel critici zich over de trilogie die de schrijfstijl van E.L. James behoorlijk met de grond gelijk maakten. Maar negatieve aandacht is ook aandacht en omdat er zoveel kritiek was op de trilogie werd deze juist nog populairder omdat iedereen er behoorlijk nieuwsgierig naar werd. Uiteindelijk was de vraag naar het boek te groot voor de kleine uitgeverij en is het na een hevige biedingstijd overgenomen door Vintage Books. Zo werd deze Printing on demand bestseller een succes.
Plezier in het schrijven
Ik vond het persoonlijk een inspirerend verhaal en de moeite waard om het hier op mijn blog te delen omdat heel duidelijk is dat deze wereldwijde bestseller is ontstaan uit plezier hebben in schrijven. Fanfictie wordt over het algemeen nooit gepubliceerd dus E.L. James had nooit de intentie om met haar scenes over Bella en Edward zo groot te worden. Het liep zoals het liep en dankzij het digitale tijdperk kwamen haar boeken over Anastacia en Christian ineens terecht bij Amerikaanse geïnteresseerden die erover schreven waardoor ze toch doorbrak.
De boeken van E.L. James werden in eerste instantie ‘mommy porn’ genoemd, omdat het voornamelijk zou worden gelezen door vrouwen die de dertig waren gepasseerd. Maar haar complete trilogie is inmiddels wel verfilmd en de schrijfster met haar ‘slechte’ schrijfstijl heeft wel even rond de twaalf miljoen binnen geharkt met wat ooit begon als het schrijven van fanfictie.